Wywiad z Michałem Gajewskim,
CEO Santander Bank Polska S.A.

Jakie były najważniejsze osiągnięcia Santander Bank Polska w 2019 roku? Jak w praktyce realizowaliście zasady odpowiedzialnej bankowości?

Jako największy bank z kapitałem prywatnym w Polsce jesteśmy znaczącym uczestnikiem życia społeczno-gospodarczego. Zdajemy sobie sprawę z tej odpowiedzialności i nie unikamy jej. Dlatego wykorzystujemy naszą pozycję, aby przyczyniać się do przezwyciężania wyzwań, przed jakimi stoi nie tylko polskie społeczeństwo i gospodarka, ale także świat. To jest część naszej strategii opartej na Celach Zrównoważonego Rozwoju ONZ, które wskazują najważniejsze i najbardziej palące problemy do rozwiązania.

Odpowiedzialna bankowość oznacza dla nas uwzględnienie szerszego i długoterminowego kontekstu działań. Chcemy, aby wzrost gospodarczy odbywał się na zasadach integrujących i zrównoważonych. By osiągnąć założone cele, przeciwdziałamy wykluczeniu finansowemu, wspieramy przedsiębiorców w tworzeniu nowych miejsc pracy oraz ułatwiamy dostęp do edukacji i szkoleń, m.in. dzięki naszemu programowi Santander Universidades. Z kolei zasadę zrównoważonego wzrostu realizujemy poprzez wspieranie rozwiązań przyjaznych środowisku oraz wsparcie transformacji m.in. polskiego sektora energetycznego.

W 2019 r. z sukcesem wprowadziliśmy na polski rynek pierwszą umowę kredytową ESG-linked (Environmental, Social and Governance), w której marża uzależniona jest od realizacji przez kredytobiorcę konkretnych celów społecznych i ekologicznych. W czerwcu zaktualizowaliśmy pakiet polityk sektorowo-środowiskowych i jednocześnie wprowadziliśmy nową politykę odnoszącą się do sektora górniczego i przemysłu metalurgicznego. Regulują one m.in. zasady finansowania spółek węglowych, w tym brak nowego finansowania dla górnictwa węglowego, całkowitą redukcję ekspozycji na wydobycie węgla do 2030 r., ograniczenie finansowania istniejących elektrowni węglowych oraz brak finansowania dla projektów nowych elektrowni węglowych.

Bardzo ważnym elementem rozwijania naszej agendy odpowiedzialnej bankowości jest kultura organizacyjna. Obejmuje ona misję, wizję oraz wartości, jakimi mamy posługiwać się na co dzień. Stanowi podwaliny strategii odpowiedzialnej bankowości poprzez koncentrację nie tylko na tym, „co robimy”, ale także „w jaki sposób” to robimy. Tworzymy i promujemy różnorodne, włączające, angażujące i elastyczne miejsce pracy. Kontynuujemy prace nad usprawnianiem procesów związanych z uwzględnieniem ryzyk społecznych, środowiskowych i zarządczych, które z biznesowego punktu widzenia odgrywają coraz większą rolę. Udoskonalenie tych procesów pozwoli zwiększyć nasze zaangażowanie, chociażby w rozwój OZE w Polsce.

Jakie wyzwania Pana zdaniem stoją przed sektorem bankowym w najbliższych 2 latach? Co będzie priorytetem dla Santander Bank Polska?

Pandemia COVID-19 przyszła niespodziewanie i stanowi obecnie bezprecedensowe wyzwanie nie tylko dla banków, ale również dla pozostałych sektorów gospodarki. Odporność finansowa, ale też przyjęte modele biznesowe zostały wystawione na próbę. W krótkim czasie musieliśmy zrewidować i dostosować procedury operacyjne do aktualnej sytuacji i potrzeb naszych klientów czy partnerów. Sprawnie przeszliśmy w tryb pracy i obsługi zdalnej, przeorganizowaliśmy dotychczasowe działania. Cały czas obserwujemy rozwój sytuacji oraz staramy się przewidywać, jakie zmiany przyniesie przyszłość. Obecne doświadczenia wskazują, że znacznie przyśpieszy cyfryzacja gospodarki. W naszym sektorze klienci coraz częściej wybierają bankowość internetową czy mobilną. Trend ten wzmacniają doświadczenia pandemii. Nie dotyczy to jednak tylko nas. Wiele sektorów będzie mierzyć się z tym wyzwaniem.

Obecnie nikt nie jest w stanie oszacować, jak długo obowiązywać będą ograniczenia ani jak trwałe będą ich gospodarcze skutki. Nie wiemy nawet, jak długo będzie trwał stan pandemii. Skupiamy się zatem na działaniach, które zapewnią bezpieczeństwo oraz pomoc dla naszych klientów oraz pracowników, by w jak najmniejszym stopniu odczuli negatywne skutki tej sytuacji. Aktywnie uczestniczymy we wdrażaniu wielu inicjatyw zaproponowanych przez instytucje rządowe, a ponadto inicjujemy własne działania. Zdajemy sobie sprawę, że to nie koniec. Jesteśmy instytucją, która ma wpływ na kształtowanie tzw. „nowej normalności” i będziemy działać tak, by była ona pozytywna dla naszych klientów, ale też dla całego społeczeństwa.

Jednym z filarów strategii Santander Bank Polska jest „Zielony Bank”. Jakie projekty w tym obszarze są priorytetem dla Santander Bank Polska?

Santander Bank Polska realizuje strategię odpowiedzialnej bankowości, której jednym z filarów są zielone finanse oraz zmiany organizacyjne, które pozwalają na minimalizację naszego negatywnego wpływu na klimat i środowisko.

Konsekwentnie wspieramy i inwestujemy w zrównoważone projekty. Przypomnę, że byliśmy pierwszym komercyjnym bankiem, który w 2017 r. wyemitował zielone obligacje o wartości 137,1 mln euro. W 2019 r. – jako joint bookrunner – wzięliśmy także udział w emisji 10- oraz 30-letnich zielonych obligacji Ministerstwa Finansów o wartości 2 mld euro. Środki z emisji obligacji przeznaczone są m.in. na zrównoważone rolnictwo, niskoemisyjne środki transportu, energię odnawialną, parki narodowe, zalesienie i rekultywację hałd.

W kwietniu 2019 r. przystąpiliśmy do Paktu na Rzecz Zrównoważonego Wykorzystania Tworzyw Sztucznych. To inicjatywa, która promuje i upowszechnia dobre praktyki firm, tak aby stały się one częścią codziennej praktyki biznesowej jak największej liczby przedsiębiorstw w Polsce. Udzielamy kredytów oraz leasingów wspierających efektywności energetyczną. Zobowiązaliśmy się również nie finansować nowych bloków energetycznych opartych na węglu. Nie będziemy także kredytować nowych kopalni węgla – do 2030 r. nastąpi całkowita redukcja ekspozycji banku wobec producentów węgla energetycznego.

Jak postrzega Pan rolę instytucji finansujących w przejściu na gospodarkę niskoemisyjną?

Banki odgrywają zasadniczą rolę w procesie uporządkowanego przejścia na gospodarkę niskoemisyjną. Santander Bank Polska wspiera i będzie nadal towarzyszyć klientom w procesie transformacji energetycznej, finansując te projekty, które znacząco obniżają negatywny wpływ na środowisko i społeczeństwo.

Służą temu też nasze produkty i usługi z profilem społecznym i środowiskowym. Jako pierwsi w Polsce pełniliśmy w konsorcjum rolę koordynatora i agenta podczas podpisania wspomnianej umowy kredytu ESG-linked.

Te działania są zgodne z naszą filozofią – banku odpowiedzialnego społecznie. Dzięki odpowiedniemu wykorzystaniu naszego potencjału finansowego możemy nie tylko rozwijać biznes, ale także przyczynić się do przezwyciężania wyzwań lokalnych, krajowych czy wreszcie tych, z którymi zmagamy się w skali globalnej.

Dla Santander Bank Polska ważna jest bankowość inkluzywna. Co powinniśmy wiedzieć o działalności banku w tym zakresie?

Od wielu lat podejmujemy działania, by finanse były dostępne dla osób z różnymi potrzebami, czyli dla wszystkich grup społecznych. Wprowadzamy usprawnienia w naszych produktach i obsłudze m.in. poprzez rozwijanie sieć bankomatów z funkcją obsługi głosowej. Nasi klienci mogą także załatwiać sprawy w polskim języku migowym – dzięki kanałowi wideo. Wprowadziliśmy możliwość wnioskowania, zdalnie lub w oddziałach, o tzw. dostępne dokumenty przewidziane w ustawie, to jest niespersonalizowane wzorce umowne czy regulaminy. Na stronie banku stworzyliśmy i sukcesywnie uzupełniamy repozytorium dostępnych dokumentów w formatach elektronicznych: nagranie audio i nagranie wideo komunikatu w polskim języku migowym (PJM). Dodatkowo bank, znając potrzeby środowiska, oferuje możliwość zawnioskowania o dokument w formacie dostępnego pliku PDF posiadającego wewnętrzną, niewidoczną strukturę tzw. znaczników. Oznacza to, że możliwe jest jego odczytanie przez osobę ze szczególnymi potrzebami przy użyciu powszechnie dostępnej technologii asystującej, używanej również w warunkach domowych. Regularnie audytujemy naszą bankowość internetową i mobilną pod kątem dostępności dla osób z niepełnosprawnościami, by jak najlepiej odpowiadać na potrzeby naszych klientów.

Usprawnienia w produktach i usługach w ramach programu „Obsługa bez barier” to nie jedyne działania, jakie podejmujemy. Organizujemy również warsztaty finansowe, współpracując ze szkołami i uczelniami, ośrodkami integracyjnymi, organizacjami pozarządowymi oraz władzami lokalnymi. Chętnie włączamy się w lokalne inicjatywy wspierające osoby z niepełnosprawnością w ich zainteresowaniach pozazawodowych, a także w takie, które przeciwdziałają wykluczeniu społecznemu i ekonomicznemu.

Santander Bank Polska jest również sygnatariuszem Karty Różnorodności. Jako pracodawca zobowiązaliśmy się do realizacji zapisów karty w codziennym działaniu.

Ponadto, dzięki projektowi Różnosprawni, chcemy zwiększyć zatrudnienie osób z niepełnosprawnością. Realizujemy działania o charakterze edukacyjnym, które aktywizują i wspierają osoby z niepełnosprawnością w środowisku pracy.